Từ đầu những năm 80 của thế kỷ XX, người ta đã nghiên cứu để sản xuấtvacxin viêm gan B dùng trong phòng lây nhiễm HBV. Từ việc xác định miễndịch bảo vệ của cơ thể vật chủ là Anti-HBs. Do vậy, HBsAg chính làkháng nguyên cần thiết để tạo vacxin.

Các loại vacxin viêm gan B:

Từ năm 1981, vacxin viêm gan B được điều chế đầu tiên ở Mỹ từ HBsAgcó trong huyết tương của những người nhiễm HBV. Cho tới nay, vacxin viêmgan B tạo ra từ các hướng:

+ Vacxin viêm gan B sản xuất từ huyết tương người nhiễm HBV:Vacxin được lấy từ nguồn huyết tương người nhiễm HBV với hiệu giá HBsAgcao qua nhiễm lấy tủa và ly tâm, lọc rửa và bất hoạt virut bằngFormaldehyt 96 giờ ở -370C. Vacxin từ nguồn này có hiệu lựcbảo vệ tốt, giá thành tương đối rẻ. Tuy vậy, ngày nay nhiều nước khôngsử dụng vì nguồn huyết thanh giàu HBsAg ngày càng trở lên khó khăn, mặtkhác các sinh phẩm làm trực tiếp từ máu người nhiễm làm người ta vẫnngại hơn tổng hợp.

+ Vacxin viêm gan B tái tổ hợp DNA: được sản xuất bằng côngnghệ sinh học phân tử và công nghệ di truyền. Người ta đưa gen S của HBVvào tế bào nhận. Gen S sẽ tích hợp vào DNA plasmid của tế bào nhận. Từđó, tế bào nhận sẽ tổng hợp ra nhiều kháng nguyên HBsAg dưới sự điềukhiển của gen S. Có hai loại tế bào nấm men Sacharomyces cereviriae vàtế bào buồng trứng của chuột nhắt vàng Trung Quốc. Vacxin tái tổ hợp DNAcòn được gọi là vacxin viêm gan B thế hệ 2.

+ Vacxin viêm gan B tổng hợp chuỗi Polypeptid: trên cơ sởphân tích cấu trúc của chuỗi peptid quyết định miễn dịch của HBsAg,người ta sẽ tổng hợp để làm vacxin. Đây là vacxin viêm gan B thế hệ 3

Độ an toàn của các loại vắc-xin viêm gan B ra sao?

Sự an toàn của vắc-xin viêm gan B được nghiên cứu thường xuyên kể từlần đầu đưa vào sử dụng. Vắc-xin có một số tác dụng phụ nhỏ và phổ biến,chẳng hạn như đau tại chỗ tiêm và sốt kéo dài dưới một ngày.

Cũng như tất cả các loại vắc-xin, vắc-xin viêm gan B có thể gây raphản ứng dị ứng ngắn hạn được gọi là phản ứng quá mẫn (phản vệ). Ướctính xảy ra một lần trong mỗi 1,1 triệu liều tiêm vắc-xin phòng viêm ganB. Mặc dù đã có rất nhiều nghiên cứu dài hạn, vẫn chưa có bằng chứngnào cho thấy các tác dụng có hại nghiêm trọng và lâu dài liên quan đếnnguyên nhân do tiêm phòng viêm gan B.

Dự phòng viêm gan B

  • Vắc xin viêm gan B là trụ cột của công tác dự phòng viêm gan B. Tổchức Y tế Thế giới khuyến cáo rằng tất cả trẻ sơ sinh cần được tiêmphòng viêm gan B càng sớm càng tốt sau khi sinh, tốt nhất là trong vòng24 giờ đầu tiên.
  • Tiếp theo liều sau sinh, cần tiêm thêm ba liều nữa để hoàn thành loạt tiêm ban đầu.
  • Tất cả trẻ em và thanh thiếu niên dưới 18 tuổi chưa được tiêm phòng trước đó cũng nên được chủng ngừa.
  • Những người trong nhóm nguy cơ cao có thể bị lây nhiễm và cũng cần được chủng ngừa. Họ bao gồm:
    • Những người thường xuyên cần truyền máu hoặc các sản phẩm của máu, bệnh nhân lọc máu, người nhận ghép tạng;
    • Người bị giữ trong nhà tù;
    • Người tiêm chích ma túy;
    • Người có tiếp xúc với những thành viên gia đình và quan hệ tình dục với những người bị nhiễm vi rút viêm gan B mạn tính;
    • Những người có nhiều bạn tình cũng như nhân viên y tế và những ngườicó thể phơi nhiễm với máu và các sản phẩm của máu trong khi làm việc;
    • Du khách chưa hoàn thành liệu trình tiêm chủng vắc xin viêm gan Bcũng cần được tiêm vắc xin trước khi đến vùng có dịch lưu hành.