Giá trị HCVAg trong theo dõi và điều trị viêm gan C
1. Vai trò HCVAg trong theo dõi diễn biến tự nhiên của nhiễm HCV
Khi kết hợp HCVAb, HCV-RNA và HCV-Ag có thể phát hiện nhiễm HCV ở giai đoạn sớm (giai đoạn cửa sổ, trước khi có sự chuyển đổi huyết thanh, nghĩa là khi HCVAb còn (-)). HCVAg và HCV-RNA đều có khả năng phát hiện HCV trong huyết thanh ở giai đoạn sớm, khoảng 2-3 tuần sau nhiễm HCV, trong khi anti-HCV chỉ có thể được phát hiện nhiễm HCV ở 2-3 tháng sau nhiễm, chậm hơn so với HCVAg khoảng 1,5 tháng.
2. Vai trò HCVAg trong theo dõi trong và sau điều trị
Trong quá trình điều trị với pegylated interferon và ribavirin (PEG-IFN/Ribavirin), khả năng phát hiện nhiễm HCV của HCVAg so với HCV-RNA thay đổi như sau: ở tháng thứ nhất, giá trị dự báo (+) của HCVAg là 95% và của HCV-RNA là 100%, giá trị dự báo (-) của HCVAg là 100% và của HCV-RNA là 33% (P<0,005); ở tháng thứ ba, giá trị dự báo (+) của HCVAg và của HCV-RNA đều là 100%, giá trị dự báo (-) của HCVAg là 100% và của HCV-RNA là 85% (P > 0,05). Nhiều nghiên cứu gợi ý rằng HCVAg định lượng có thể được sử dụng thay thế cho tải lượng HCV-RNA trong chẩn đoán và theo dõi điều trị bằng thuốc kháng virus.
Tuy nhiên, về vai trò của HCVAg trong việc đánh giá đáp ứng điều trị ở giai đoạn sớm, một số nghiên cứu nghiên cứu kỹ hơn từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 28 của điều trị cho thấy: với độ nhạy HCVAg là 3 fmol/L (tương ứng với tải lượng HCV-RNA là 700-1100 IU/mL) thấp hơn độ nhạy của HCV-RNA (5-15 IU/mL), nên giá trị dự đoán (+) và giá trị dự đoán (-) dao động khá cao, tương ứng với 45 - 100% và 26,7 - 100%. Như vậy, với nguyên tắc để đánh giá đáp ứng điều trị là HCVAg phải giảm > 2 log sau 12 tuần điều trị nên khi HCVAg thấp (<1000 fmol/L), HCVAg không thể thay thế cho HCV-RNA để đánh giá đáp ứng điều trị.
Vì vậy, HCVAg có thể được sử dụng thay thế cho tải lượng HCV-RNA trong sàng lọc, chẩn đoán và theo dõi điều trị nhiễm HCV; tuy nhiên không thể sử dụng để đánh giá đáp ứng điều trị khi HCVAg thấp.